Sáng ngày 21 tháng 10 năm 2025, tại thành phố Điện Biên Phủ, Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam (VAAS) phối hợp với Tổ chức Nghiên cứu và Chuyển giao Công nghệ (GRET) và Trung tâm Hợp tác Quốc tế về Nghiên cứu Nông nghiệp vì Phát triển (CIRAD) long trọng tổ chức Hội thảo tổng kết Dự án “Chuyển đổi Nông nghiệp Sinh thái và Hệ thống Thực phẩm An toàn tại Việt Nam” (ASSET).
Hội thảo được tổ chức với sự cho phép của Bộ Nông nghiệp và Môi trường tại Công văn số 6919/BNNMT-HTQT ngày 22/9/2025, diễn ra từ ngày 21–22/10/2025 với sự tham gia của hơn 100 đại biểu trong nước và quốc tế.
Dự án ASSET (Agroecology and Safe Food System Transitions) được triển khai giai đoạn 2020–2025 tại bốn quốc gia Campuchia, Lào, Việt Nam và Myanmar (ở mức độ hạn chế). Dự án được điều phối bởi Tổ chức GRET, phối hợp khoa học với CIRAD, và tài trợ bởi Cơ quan Phát triển Pháp (AFD), Liên minh châu Âu (EU) và Quỹ Môi trường Toàn cầu Pháp (FFEM).
Tại Việt Nam, dự án do VAAS chủ trì, phối hợp cùng Viện Chăn nuôi (NIAS), Viện Chiến lược, chính sách nông nghiệp và môi trường ISPAE tập trung triển khai tại hai tỉnh Sơn La và Điện Biên, với sự tham gia của Viện Nghiên cứu Rau quả (FAVRI), Viện KHKT Nông lâm nghiệp miền núi phía Bắc (NOMAFSI), Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Hệ thống Nông nghiệp (CASRAD), cùng các Sở Nông nghiệp và Môi trường các tỉnh Sơn La, Điện Biên, mạng lưới ALiSEA, các hợp tác xã và cộng đồng nông dân.
Quang cảnh Hội thảo
Tham dự lễ khai mạc có Ông Nguyễn Hồng Sơn, Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam; Ông Lò Văn Cương, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên; Bà Marie-Christine Lebret, Đại diện khu vực Tổ chức GRET (Pháp); Ông François Roger, Giám đốc khu vực Đông Nam Á lục địa Tổ chức CIRAD (Pháp); cùng các đại biểu đến từ các Viện nghiên cứu, tổ chức quốc tế, Sở Nông nghiệp & Môi trường hai tỉnh Sơn La, Điện Biên; hợp tác xã, doanh nghiệp và nông dân tham gia dự án.
Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Hồng Sơn, Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam (VAAS), khẳng định: “Dự án ASSET là một trong những sáng kiến hợp tác quốc tế quan trọng trong lĩnh vực nông nghiệp sinh thái, thể hiện vai trò chủ động của Việt Nam trong việc thúc đẩy quá trình chuyển đổi hệ thống lương thực – thực phẩm theo hướng an toàn, bền vững và bao trùm...Hội thảo hôm nay không chỉ là dịp tổng kết mà còn mở ra chặng đường mới cho hợp tác và đổi mới, chúng ta sẽ tiếp tục lan tỏa tinh thần nông nghiệp sinh thái, hướng tới một nền nông nghiệp xanh, phát thải thấp, an toàn và thịnh vượng cho Việt Nam”.
GS.TS Nguyễn Hồng Sơn, Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam phát biểu tại Hội thảo
Trong 5 năm qua, dự án ASSET đã đạt được nhiều kết quả quan trọng và thực tiễn: Xây dựng tầm nhìn quốc gia và cấp tỉnh về nông nghiệp sinh thái; Tổ chức các hội thảo “Dự báo tương lai và Lý thuyết Thay đổi (Theory of Change)” nhằm hình thành tầm nhìn đến năm 2045 ở cấp quốc gia và 2030 ở cấp tỉnh đồng thời xác định các lộ trình hỗ trợ chuyển đổi nông nghiệp sinh thái. Các hoạt động cụ thể như:
- Thử nghiệm và nhân rộng mô hình nông nghiệp sinh thái:
Thực hiện các mô hình canh tác xen cà phê – mắc ca, hệ thống nông lâm kết hợp, mô hình trồng trọt – chăn nuôi kết hợp, cải thiện quản lý an toàn thực phẩm tại chợ truyền thống, phát triển thương hiệu lãnh thổ, chuyển đổi số trong tiếp thị và du lịch nông nghiệp sinh thái.
- Tăng cường mạng lưới học tập ALiSEA:
Kết nối các viện nghiên cứu, tổ chức xã hội, hợp tác xã và nông dân để chia sẻ tri thức và kinh nghiệm thực hành nông nghiệp sinh thái trong nước và khu vực.
- Tác động chính sách và nâng cao nhận thức:
Góp phần xây dựng Kế hoạch Hành động Quốc gia về Chuyển đổi Hệ thống Lương thực (NAP-FST); thúc đẩy đối thoại chính sách ở cấp địa phương – quốc gia; tổ chức các diễn đàn về nông nghiệp sinh thái với sự tham gia của nhiều bên liên quan.
- Cải thiện sức khỏe đất, tăng hiệu quả sản xuất và sử dụng tài nguyên:
Các mô hình thí điểm cho thấy tiềm năng lớn của đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp sinh thái đối với phát triển kinh tế tuần hoàn, tăng khả năng chống chịu trước biến đổi khí hậu và lan tỏa mô hình ra ngoài nhóm đối tượng dự án.
Ông François Roger, Giám đốc khu vực Đông Nam Á lục địa Tổ chức CIRAD phát biểu tại Hội thảo
Bà Marie-Christine Lebret, Đại diện khu vực Tổ chức GRET
phát biểu tại Hội thảo
Tại phiên Khai mạc, Ông François Roger (CIRAD) khẳng định: “ASSET là minh chứng cho sức mạnh hợp tác khoa học và đổi mới sáng tạo giữa Việt Nam và Pháp, giữa các tổ chức nghiên cứu và cộng đồng địa phương.”
Bà Marie-Christine Lebret (GRET) nhấn mạnh thêm: “Chúng tôi tự hào khi được đồng hành cùng các đối tác Việt Nam để thúc đẩy hệ thống lương thực – thực phẩm an toàn, bền vững và công bằng hơn.”
Đại diện địa phương, ông Lò Văn Cương, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên, gửi lời cảm ơn và cho biết: “Những mô hình của dự án ASSET đã giúp nông dân thay đổi cách tiếp cận sản xuất, hướng tới sinh kế bền vững, đồng thời góp phần vào phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh.”
Các đại biểu tại khu trưng bày của Hội thảo
Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại Hội thảo
Hội thảo tiếp tục diễn ra hết ngày 22/10 với các phiên chuyên đề về kỹ thuật, chính sách và thực địa, nhằm chia sẻ kết quả, bài học và định hướng mở rộng hợp tác trong chuyển đổi nông nghiệp sinh thái thời gian tới.
Thực hiện: Ban Khoa học & HTQT; Ban Thông tin & ĐT (VAAS)
